Założymy gminną spółkę komunalną - taniej opróżni szamba i zajmiemy się śmieciami.

Poszukując nowych, lepszych sposobów poprawy komfortu życia mieszkańców przy wykonywania zadań własnych i finansowania inwestycji z nimi związanych, proponujemy rozwiązanie jakim jest powołanie spółki komunalnej.

Po co tworzymy spółki komunalne?

Działalność spółek komunalnych opiera się na korzystaniu z mienia komunalnego i NIE jest nastawiona na zysk, a na zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczności. Spółki komunalne są podmiotami świadczącymi usługi o charakterze użyteczności publicznej.
W Polsce jest już ponad 3.000 spółek komunalnych, ale trend tworzenia spółek zyskał na sile od momentu tzw. centralizacji VAT, czyli ze względu na łatwiejsze i pełniejsze odliczenie VAT od inwestycji, a także możliwość sfinansowania tych inwestycji kredytem niewchodzącym do limitów zadłużenia samorządu.
Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r. jednostki samorządu terytorialnego mają prawo do tworzenia i prowadzenia spółek komunalnych dedykowanych do realizacji zadań o charakterze użyteczności publicznej.
Korzyści utworzenia spółki komunalnej dla Jednostki Samorządu Terytorialnego.
Wszystkie wartości dodane w spółce wypracowane w trakcie jej działań pozostają w spółce i mogą służyć jej rozwojowi np. poprzez inwestycje w rozbudowę lub odnowienie majątku. A z drugiej strony wszelkie zobowiązania kredytowe zaciągane przez spółkę nie konsolidują się z długiem Jednostki Samorządu Terytorialnego (JST).

Korzyści

Warto zwrócić uwagę na trzy aspekty:

1. rozliczenia VAT,
   spółka komunalna jest osobnym od JST podatnikiem VAT i sama go rozlicza. Nie obowiązują ją przepisy dot. centralizacji VAT w JST, jak również pre-współczynnikiem wyliczanym dla gminy. I tak w sytuacji kiedy przychody spółki są w całości opodatkowane VAT, to VAT naliczony w fakturach inwestycyjnych służących działalności opodatkowanej będzie mógł być spółce w całości zwrócony. Spółka komunalna może budować i dzierżawić budynki samorządowi i otrzymać zwrot VAT, bo w sytuacji gdy budynek wybuduje bezpośrednio samorząd, zwrot VATu nie będzie możliwy.
   Jakie to mogą być budynki; wszystkie budynki użyteczności publicznej- szkoły, przedszkola, urzędy, biblioteki, stadiony, baseny, hale sportowe, mieszkania komunalne. W porównaniu z budową obiektu bezpośrednio przez gminę koszt spada o wartość VAT.
2. odrębność bilansowa, zwłaszcza w kontekście zadłużenia,
   faktem jest, że zadłużenie zaciągane na inwestycje przez spółkę komunalną nie konsoliduje się z zadłużeniem samorządu. Zadłużenie spółki nie obciąża więc wskaźnika zadłużenia z art. 243 ustawy o finansach publicznych.
3. zwiększona efektywność działania,
   w przypadku spółki to zarząd odpowiada za efektywność działania. Zwiększanie tej efektywności, tj. wzrost przychodów czy obniżanie kosztów, przekłada się bezpośrednio poprzez zysk na rozwój możliwości działania spółki i ewentualne możliwości nagradzania pracowników. Występuje zatem naturalna motywacja kierownictwo i pracowników do takiego działania, przeciwnie do JST, gdzie następuje skupienie się na wykonaniu budżetu wydatkowego „żeby w przyszłym roku nie obcięli”, kierownicy, pracownicy nie interesując się ogólnym wynikiem działalności.

W ślad za innymi samorządami, które zdecydowały się na utworzenie spółki komunalnej, w naszej koncepcji jest utworzenie spółki wykorzystując zasób gminy Mogilany jakim jest Baza Usług Komunalnych w Gaju.
Przedmiotem działalności spółki będzie wykonywanie zadań własnych gminy z zakresu usług komunalnych, tj.

• spraw wodociągowych (pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody),
• wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych,
• wykonywanie obiektów ogólnobudowlanych w zakresie obiektów liniowych – rurociągów przesyłowych i rurociągów lokalnych, kanalizacyjnych,
• wywóz nieczystości ciekłych (odprowadzanie i oczyszczanie ścieków), oraz odpadów komunalnych (zbieranie odpadów innych niż niebezpieczne),
• sprzątanie obiektów,
• działalność pomocnicza związana z utrzymaniem porządku w budynkach,
• działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni.

Utworzenie miało by więc charakter celowy, nastawiony na poszerzenie działalności wykonywania zadań własnych gminy o charakterze użyteczności publicznej, w sferze gospodarki komunalnej. Zlecenie wykonywania tych zadań, które są zadaniami własnymi Gminy Mogilany utworzonej spółce jest celowe dla uporządkowania funkcjonowania gospodarki komunalnej w gminie.
Gmina w trakcie realizacji inwestycji min. w obszarze spraw wodociągowych, kanalizacyjnych, odpadów, ponosi szereg wydatków ze środków własnych na zakup towarów i usług koniecznych na budowę tej infrastruktury, w to wliczony jest i płacony podatek VAT, który gmina może w całości odzyskać w ramach działalności spółki komunalnej, co też zgodne jest z obowiązującymi przepisami i interpretacjami podatkowymi.

Spółka swym założeniu prowadzi działalność o charakterze użyteczności publicznej, wykonuje zadania własne Gminy. Zasady korzystania z usług o charakterze publicznym świadczonych przez spółkę oraz obowiązki świadczenia tych usług przez spółkę określone zostaną w regulaminie uchwalonym przez Zarząd Spółki.

Wnioski

Podsumowując za utworzeniem spółki przemawiają m.in.:

• posiadanie osobowości prawnej umożliwiającej samodzielne pozyskiwanie kapitału,
• spółka w porozumieniu z właścicielem (gminą) może samodzielnie ubiegać się o środki pomocowe,
• spółka może samodzielnie prowadzić działalność inwestycyjną,
• spółka ma większe możliwości odliczania podatku VAT co zmniejsza koszty,
• forma prowadzenia działalności za pomocą spółki sprzyja bardziej efektywnemu wykorzystaniu majątku komunalnego,
• samodzielność spółki umożliwia i motywuje do poszukiwania dodatkowych źródeł dochodów, co może generować dochody.